Voorzetsels

 

 

av van, door I centrum av byn. En bok av Bergman. In het centrum van de stad. Een boek van Bergman.
bakom achter bakom trädet achter de boom
bland (figuurlijk) onder Blant besökarna var två rånarna. Onder de bezoekers waren twee bankrovers.
bland annat onder andere Det var bland annat en lärare, en bagare og en dansare. Er waren onder andere een leraar, een bakker en een danser.
efter na Du kan komma efter kl. 10. Je kunt na 10 uur komen.
för (figuurlijk) voor Det här är för dig. Dit is voor jou.
framför (letterlijk) voor Vi står framför butiken. Wij staan voor de winkel.
förbi voorbij, langs Jag går förbi apoteket. Ik loop langs de apotheek.
för...sedan geleden Jag bodde här för 5 år sedan Ik woonde hier 5 jaar geleden.
från van, uit Var kommer du från / ifrån? Waar kom je vandaan?
före voor (tijd) Före vi flyttade till Stockholm bodde vi i Sundsvall. Voor we naar Stockholm verhuisden, woonden we in Sundsvall.
genom door Vinden blåser genom det öppna fönstret. De wind waait/blaast door het open raam.
hos bij (personen) Jag är hos min mor. Ik ben bij mijn moeder.
i in Hon bor i Göteborg. Zij woont in Göteborg.
innanför binnen Ni måste bli innanför gränserna. Jullie moeten binnen de grenzen blijven.
längs langs Han går längs kusten. Hij loopt langs de kust.
med met Jag vill gärna ha jordgubbar med vispgrädde. Ik wil graag aardbeien met slagroom.
mellom tussen Vårt hus är byggt mellom två butiker. Ons huis is tussen twee winkels gebouwd.
mot tegen, naar(toe) Han stödjer sig mot väggen. Gässen flyger mot södern. Hij leunt tegen de muur. De ganzen vliegen naar het zuiden.
nedanför beneden Huset nedanför dem. Het huis onder hen.
nära dichtbij Vi bor nära sjön. Wij wonen dichtbij de zee.
omkring rond Barnen leker omkring huset. De kinderen spelen rond het huis.
ovanför boven Lägenheten ovanför deg. Het appartement boven je.
tvärsöver tegenover, jegens Tvärsöver mig bor en norsk familj. Tvärsöver mig är de hövliga. Tegenover mij woont een Noors gezin. Jegens mij zijn ze beleefd.
op, in Koffertarna stod på loftet och i källaren. De koffers stonden op zolder en in de kelder.
runt rond, om Vi sitter runt bordet. We zitten om de tafel.
sedan sinds Jag har bott här sedan 2004. Ik woon hier sinds 2004.
till van, aan, tot, naar, voor Vi åker till Uppsala. Ge det till mig. Jag stannar här till kl. 11.00 We gaan naar Uppsala. Geef dat aan mij. Ik blijf hier tot 11.00 uur.
under letterlijk ergens onder (plaats) tijdens under bordet under krigen onder de tafel tijdens de oorlog
utan zonder Han går ut utan jacka. Hij gaat zonder jas naar buiten.
utanför buiten De står utanför skolan. Zij staan buiten de school.
vid bij (objecten) Det är vid kiosken. Het is bij de kiosk.


I of på

I en på zijn voorbeelden van voorzetsels. Voorzetsels staan normaal gesproken voor een zelfstandig naamwoord en samen met dat zelfstandig naamwoord vertellen ze vaak wat over een plaats. Voorzetsels zijn in een vreemde taal altijd lastig eigen te maken. Soms gebruik je ook een totaal ander voorzetsel dan dat je in je eigen taal gebruikt zou hebben.

In het Zweeds gebruikt men i voor landen, regio's, steden en plaatsen en på voor wegen, eilanden, bergen.

Bijvoorbeeld: i Stockholm, i Sundsvall, i Amsterdam, i Eersel, maar på Sicilien, på Kungsgatan, på Mount Everest.

Er zijn een aantal vaste uitdrukkingen voor plaats/tijd die altijd of i of på krijgen:

i
i ett hus på banken
i stan på jobbet
i butiken på biblioteket
i garaget på diskoteket
i kyrkan på semester
i kylskåpet på fest
i skolan på kafé
i köket på bio
på teater
på sjukhuset
på badet
på toaletten
på restaurang


Hos / till / vid

Uitdrukkingen voor tijd en plaats met betrekking tot personen krijgen hos of till. Bij iemand zijn krijgt hos en naar iemand toegaan krijgt till:

Hon bor hos oss. - Zij woont bij ons.
Hon kommer til oss. – Ze komt naar ons toe.
Hon är hos läkaren. – Zij is bij de dokter.
Hun går till läkaren. – Zij gaat naar de dokter.
De är hos mig. – Zij zijn bij mij.
Hon kommer till mig. – Zij komt naar mij.
Han är hos polisen. – Hij is bij de politie.
Han måste gå till polisen. – Hij moet naar de politie

Vid betekent bij voor alles wat betrekking heeft op dingen.
Jag står vid dörren. – Ik sta bij de deur.



I / på / till

Met i, på en till kun je aangeven of iets in het heden verleden of in de toekomst speelt.

i sommar - afgelopen zomer, van de zomer (huidig kalenderjaar)
till sommaren - (eerst)komende zomer
på sommaren - ‘s zomers, elke zomer

NB! på sommaren en till sommaren krijgen de bepaalde vorm!

In het volgende schema staan de verschillende mogelijkheden op een rijtje.


verleden heden toekomst
i går (gisteren)
i går morgon
i går eftermiddag
i går kväll
i natt

i förrgår (dagen för i går)
i dag (vandaag)
i morgon
i eftermiddag
i kväll
i natt


i morgon (morgen)
i morgon bitti
i morgon eftermiddag
i morgon kväll
i morgon natt

i övermorgon
i fjol (vorig jaar)

i fjol vår
i fjol sommar
i fjol höst
i fjol vinter

i år (dit jaar / van de lente...)

i vår
i sommar
i höst
i vinter

nästa år, eller kommande år (volgend jaar / komende lente...)
till våren
till sommaren
till hösten
till vintern


In het algemeen: iedere / elke lente, zomer, herfst en winter, enz.
om våren
om sommaren
om hösten
om vintern

’s zomers

’s winters
elke lente
elke zomer
elke herfst
elke winter
om morgonen
om morgonen
om eftermiddagen
om kvällen
om natten
‘s ochtends
’s zomers
‘s middags
’s avonds
‘s nachts
elke ochtend
elke ochtend
elke middag
elke avond
elke nacht


Vaste voorzetseluitdrukkingen

få från krijgen van jag får en bil från min man.
ik krijg een auto van mijn man
tänka på denken aan hon tänker ofta på sina barn
zij denkt vaak aan haar kinderen
fråga om vragen aan han frågar sin granne om socker
hij vraagt suiker aan zijn buur
säga till zeggen tegen hon säger det till sin mor
zij zegt het tegen haar moeder
tala om praten over de talar om filmen
zij praten over de film
prata med praten met Gustav pratar med en ny kund
Gustaaf praat met een nieuwe klant
gå till gaan naar vi går imorgon till Stockholm
wij gaan morgen naar Stockholm
ge till geven aan hon ger boken till sin vän
ze geeft het boek aan haar vriend
titta på kijken naar vi tittar på tv
we kijken naar de tv
lyssna på luisteren naar jag lyssnar på musiken
ik luister naar de muziek
tycka om houden van hon tycker inte om kött
zij houdt niet van vlees
vänta på wachten op Annika väntar på sin vän
Annika wacht op haar vriend